Od zera do rewolwera
O broni palnej i strzelectwie – po ludzku i bez zadęcia
Pozwolenie na broń krok po kroku
Pozwolenie na broń palną w Polsce
2 lutego 2019
tekst i zdjęcia: Mikołaj Bartnicki
Naboje .22 Long Rifle, 9 mm Parabellum, .45 Auto, .38 Special oraz .357 Magnum
W Polsce nie ma jednego uniwersalnego pozwolenia na broń palną – ich ustawowy katalog jest całkiem spory. O jakie pozwolenie warto się starać, a które lepiej sobie odpuścić? Jest z czego wybierać, ale na szczęście wybór ten nie jest trudny.
Różne rodzaje pozwoleń na broń
Jak zapewne pamiętasz z mojego artykułu o UoBiA, przepisy przewidują aż osiem różnych rodzajów pozwoleń na broń, skatalogowanych wedle celu posiadania tejże. Każdy rodzaj pozwolenia ma przypisany pewien określony zestaw wymogów, których spełnienie jest niezbędne do jego uzyskania. W praktyce oznacza to, że jedne rodzaje pozwoleń łatwo uzyskać, inne zaś – stosunkowo trudno. Każde pozwolenie definiuje też zbiór rodzajów broni, do posiadania której uprawnia – co z kolei wyznacza jego większą lub mniejszą przydatność. Oto rzut oka na każde z przewidzianych ustawowo pozwoleń na broń:
Pozwolenie na broń do celów ochrony osobistej
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 1
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 1 a – c
Uprawnia do posiadania pistoletów lub rewolwerów. Nie obejmuje natomiast żadnej broni długiej, takiej jak karabiny i strzelby.
Aby zdobyć takie pozwolenie, trzeba udowodnić na piśmie zagrożenie swojego życia lub zdrowia. Niestety, tutaj wciąż panuje pełna uznaniowość Policji; komendant może całkowicie arbitralnie odmówić i nie musi się przed nikim tłumaczyć ze swojej decyzji. Zatem bez znajomości, uzyskanie tego typu pozwolenia jest praktycznie niewykonalne.
Pozwolenie na broń do celów ochrony osób i mienia
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 1
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 2 a – e
To pozwolenie jest niewiele lepsze; prócz pistoletów i rewolwerów pozwala posiadać także niektóre rodzaje strzelb, a także pistolety i karabinki maszynowe. Ale to i tak nie ma znaczenia, bo sytuacja jest identyczna jak powyżej: obowiązkowe wykazanie zagrożenia, a potem całkowita uznaniowość Policji w ocenie złożonego wniosku (czyli dostaniesz decyzję odmowną). Szkoda czasu, jedziemy dalej.
Pozwolenie na broń do celów łowieckich
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 2
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 3
Tutaj robi się ciekawie. Broń do celów łowieckich to niektóre strzelby i karabiny, na mocy odpowiednich przepisów dopuszczone do polowań na zwierzynę łowną. Pistolety i rewolwery nie mieszczą się w tej kategorii.
Aby dostać pozwolenie do celów łowieckich, musisz być myśliwym. Zostaniesz nim po zapisaniu się do Koła Łowieckiego zrzeszonego w Polskim Związku Łowieckim. To nie jest łatwe, bo środowisko myśliwych jest dość hermetyczne i bynajmniej nie zachęca obcych do wstępowania w swoje szeregi. Na domiar złego, wymagany jest też roczny staż oraz obowiązkowe szkolenie zakończone egzaminem. Oczywiście wszystko to słono kosztuje.
Niemniej jednak, takie przedsięwzięcie jest całkowicie wykonalne. Gdy już zostaniesz myśliwym, to policja musi wydać ci pozwolenie na broń do celów łowieckich. Jest to dla ciebie dobry (a nawet konieczny) wybór, jeśli faktycznie chcesz brać aktywny udział w polowaniach. W pozostałych przypadkach – nie bardzo.
Pozwolenie na broń do celów sportowych
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 3
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 4 a – d
Pewnie będziesz zaskoczony, ale bronią sportową może być prawie każda współczesna broń palna, zarówno krótka jak i długa: pistolet, rewolwer, karabin lub strzelba. Mając pozwolenie sportowe, legalnie kupisz kałasznikowa, glocka, strzelbę-pompkę i rewolwer .44 Magnum. A jak cię stać, to nawet karabin snajperski z lunetą!
Jakby tego było mało, to pozwolenie sportowe jest bardzo łatwe do uzyskania. Musisz zapisać się do sportowego klubu strzeleckiego, gdzie bez większych problemów wyrobisz sobie patent strzelecki oraz licencję zawodniczą – czyli takie sportowe dokumenty. Kiedy już zgromadzisz ten komplet papierów – pozwolenie jest twoje, bo policja nie ma prawnej możliwości odmowy i musi ci wydać pozwolenie na broń sportową. To jest to!
Pozwolenie na broń do celów rekonstrukcji historycznych
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 4
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 6
Na to pozwolenie można kupić każdą broń dostosowaną do strzelania wyłącznie ślepą amunicją. Nawet ciężki karabin maszynowy i rusznicę przeciwpancerną, pod warunkiem, że mogą one strzelać tylko ślepakami.
Aby dostać to pozwolenie trzeba zapisać się do stowarzyszenia organizującego rekonstrukcje historyczne. Mało tego, trzeba dodatkowo wykazać czynny udział w tychże rekonstrukcjach. Wszystko to po to, aby móc kupić sobie broń o zerowej skuteczności, za to robiącą dużo huku. Śmiech na sali! Dopóki faktycznie nie siedzisz w temacie rekonstrukcji historycznych, to takie pozwolenie nie ma nawet śladowego sensu.
Pozwolenie na broń do celów kolekcjonerskich
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 5
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 7
Uprawnia do posiadania praktycznie każdej broni palnej, włącznie z bronią maszynową. Wbrew pozorom, wcale nie musi być to muzealna broń historyczna. Zupełnie współczesne konstrukcje są również dostępne jako broń kolekcjonerska.
Aby dostać takie pozwolenie, trzeba zapisać się do stowarzyszenia o charakterze kolekcjonerskim. To już wszystko! Nie trzeba wykazywać żadnego uczestnictwa w działalności stowarzyszenia; w końcu trudno kolekcjonować broń, gdy się jeszcze nie ma pozwolenia na jej posiadanie. Haczyk jest taki, że broni kolekcjonerskiej nie wolno nosić przy sobie załadowanej. Mimo to, pozwolenie kolekcjonerskie to świetna opcja!
Pozwolenie na broń do celów pamiątkowych
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 6
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 7
To pozwolenie jest bardzo podobne do pozwolenia kolekcjonerskiego. Obejmuje równie szeroki zakres broni, której również nie wolno nosić załadowanej.
Jedyną różnicą jest to, że zamiast przynależności do stowarzyszenia kolekcjonerskiego, wymogiem jest otrzymanie broni w spadku, podarunku, lub jako nagrody. Odziedziczyłeś po dziadku rodzinną dubeltówkę albo zdobyczny karabin z czasów partyzantki? A może wygrałeś pistolet w konkursie recytowania poezji Baczyńskiego? Nie? Ja też nie. Pozwolenie na broń do celów pamiątkowych dotyczy tak niewielkiego odsetka osób, że nie będziemy się nim tutaj zajmować.
Pozwolenie na broń do celów szkoleniowych
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 3 p. 7
UoBiA art. 10 ust. 4 p. 5
To pozwolenie obejmuje bardzo szeroki zakres broni: pistolety, rewolwery, karabiny, strzelby, a także pistolety i karabinki maszynowe.
Aby je otrzymać, trzeba zarejestrować działalność gospodarczą w dziedzinie prowadzenia szkoleń strzeleckich, oraz posiadać uprawnienia do prowadzenia takich szkoleń. Słyszałem o ludziach, którzy w celu posiadania własnej broni obierają tę drogę, ale moim zdaniem – gra niewarta świeczki. Pozwolenie szkoleniowe to stosunkowo dużo zachodu i wysokie koszta. Są pozwolenia, które można zdobyć mniejszym wysiłkiem, choćby sportowe i kolekcjonerskie.
Możliwość kupna broni maszynowej na niektóre z pozwoleń jest czysto teoretyczna. W praktyce, policja mimo wszystko odmawia wydania pozwolenia na taką broń, zaś sądy popierają to stanowisko.
Na tym nie koniec!
podstawa prawna:
UoBiA art. 10 ust. 2
Katalog możliwych pozwoleń na broń nie jest zamknięty. Ustawa przewiduje także wydanie pozwolenia na broń do celów innych niż wyżej wymienione. Teoretycznie każdy logiczny powód posiadania broni powinien wystarczyć, ale w praktyce pozwolenia spoza tych wymienionych wprost stanowią nieistotny margines, więc wspominam o tej opcji tylko z kronikarskiego obowiązku.
Niesławny egzamin przed Policją
podstawa prawna:
UoBiA art. 16 ust. 1, 2
Dodatkowym warunkiem wspólnym dla wszystkich rodzajów pozwoleń jest konieczność złożenia egzaminu przed Policją. Składa się on z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. Teoria obejmuje prawo dotyczące broni palnej, natomiast w części praktycznej sprawdzane są: umiejętność bezpiecznego posługiwania się bronią, jej rozkładania i składania, a także zdolności strzeleckie, mierzone wynikami punktowymi na tarczy.
Egzamin ten cieszy się złą sławą wśród strzelców. Być może słyszałeś plotki, że jest on drogi i trudny; są one prawdziwe. Koszt egzaminu policyjnego to sześćset złotych, a ponieważ twoja broń to dla Policji tylko dodatkowa robota, to wcale nie zależy im na wysokiej zdawalności. Znaczna część przystępujących do tego egzaminu – oblewa.
Nie obawiaj się jednak; Ustawa o broni i amunicji przewiduje możliwość zastąpienia tego egzaminu innym – łatwiejszym, z której to możliwości skorzystasz. Wkrótce o tym opowiem.
Sport i kolekcja
Jak nietrudno wywnioskować, najbardziej godne uwagi są: pozwolenie na broń do celów sportowych oraz pozwolenie na broń do celów kolekcjonerskich. Droga od zera do rewolwera będzie oparta właśnie na nich, bo każdy dorosły, niekarany i zdrowy psychicznie Polak może je łatwo uzyskać. Następny wpis poświęcę szczegółowemu omówieniu tych dwóch rodzajów pozwoleń; następnie nakreślę plan ich zdobycia.